Haust med klassisk fiskesuppe

Haust er årstida som dannar overgangen frå sommar til vinter, solvarmen er minkande og temperaturen synkande. Kveldane blir mørkare er det tid for innekos og god, sunn mat. Då er det aldri feil med varm fiskesuppe på ein hustrig haustdag.

Suppe er allsidig mat og oppskrifta i dag er klassisk fiskesuppe der du kan velje din favorittfisk enten det er hyse, torsk eller steinbit. Det finnast ingen fasit på den perfekte suppe og du kan sjølvsagt velje både sjømat og grønsaker etter din eigen smak.

Lag gjerne dobbel eller trippel porsjon av fiskesuppa. Med suppe til overs, kan du fryse vekk i porsjonar eller bruke den til ein perfekt til restemiddag neste dag. Avkjøl suppa på kjøkkenbenken, sett den deretter i kjøleskapet i nokre timar før du frys den. Då unngår du iskrystallar i fiskekjøtet. Husk at varm suppe alltid skal serverast i varme tallerkar!

Haust: Klassisk fiskesuppe som varmar. Foto: Norges Sjømatråd, Synøve Dreyer. 

Ingrediensar til 4 porsjonar

200 g  hyse, torsk eller steinbitfilet 
2 stk  gulrot 
1 skive  sellerirot 
1 stk  persillerot 
1 ss  smør 
2 ss  kveitemjøl 
1 l  fiskekraft 
½ stk  sitron 
1 ts  karri 
¼ ts  kajennepepar 
2 stk  eggeplomme 
1 dl  kremfløyte 
salt 
frisk graslauk

Tilbehør

brød 

Framgangsmåte

·  Skjer fisken i terningar og halvparten av gulrøtene i tynne strimlar.

·  Skjer sellerirot, persillerot og resten av gulrota i små terningar.

·  Smelt smør, rør inn mjøl og spe med fiskekraft til ei klumpfri suppe.

·  Tilsett grønsaksterningane og kok suppen i ca. 15 minutt.

·  Ta grønnsakene ut av suppa.

·  Press saft av sitron og rør saman karri, kajennepepar, eggeplomme og kremfløyte.

·  Rør blandingen inn i suppen og gi den et raskt oppkok under omrøring.

·  Tilsett fisk og gulrotstrimler, og la suppa trekke til fisken er ferdig, ca. 5 minutt.

·  Smak til med salt.

Server fiskesuppa med graslauk dryssa over, og med godt brød ved sidan av.

Lev godt med Middelhavets fiskegryte

Sommaren er definitivt på hell og hausten kan få oss til å drøyme om Middelhavets milde bris, kvite sandstrender og gode mat. Saftige tomatar, gode grønsaker, olivenolje med sin litt kraftige smak, fersk sjømat og dufta av vill oregano kan vekke gode minner og freiste smaklaukane våre no om hausten.

Grønsaker og sjømat, det originale middelhavskosthaldet er både sunt og helsefremmande, men middelhavskosten handlar ikkje berre om mat. Det sosiale rundt maten er ein grunnleggjande svært viktig  og grekarane legg stor vekt på at familien samlast ved middagen, som ofte kan vare i fleire timar.

Travle kvardagar tek av tida vår her i nord og for mange er det først i helgane ein får tid til å sitje lenge rundt matbordet. Mat er svært viktig for både vår fysiske og mentale helse, men skal også formidle livsglede, oppleving og ei kjensle av fellesskap. Middelhavskosten held oppe disse eigenskapane på ein fantastisk måte!

LEV GODT: Middelhavets fiskegryte som varmar. Foto: Norges Sjømatråd, Esten Borgos.

Ingrediensar til 4 porsjonar

500 g  laksefilet, utan skinn og bein 
100 g  reker, utan skal 
½  stk  appelsin 
1 stk  lauk 
2 fedd  kvitlauk 
2 ss  tomatpuré 
800 g  hermetiske tomatar, grovhakka 
1/2 terning  fiskebuljong 
1 ts  chilipasta 
1 ts  sitronsaft 
10 stk  oliven, svart 
olivenolje

oregano 
salt 

Tilbehør

Godt brød 

Framgangsmåte

·    Skjer laks i 3 cm terningar og riv skalet av appelsin.

·    Skjer lauk i tynne båtar, finhakk kvitlauk og surr på svak varme til lauken er blank.

·    Tilsett tomatpuré og la det surre litt. 

·    Tilsett appelsinskal, hermetiske tomatar og fiskebuljong. La det koke i ca. 15 minutt utan lok.

·    Smak til med chilipasta, oregano, sitronsaft og salt.

·    Legg lakseterningane i sausen og la dei trekke til dei nesten er kokt.

·    Skjer oliven i ringer og ha i gryta saman med reker ved servering. 

Server gryta med brød ved siden av og gjerne litt friske urter på toppen.

Småsprø krede med eplesaus

Aure eller salmon trutta (lat.) er ein fisk i laksefamilien og kan variere i storleik, form og levestad. Aurekjøtet er enten kvitt eller rosa. Namn som røyr, innsjøaure, bekkeaure, fjellaure og sjøaure er vanleg, men på ekte sunnmørsk er krede namnet på ein liten aure.

Krede er ein av dei mest populære fiskane blant sportsfiskarar og fisket foregår helst med garn, oter eller stang. Det finnast mange lokale fiskevatn med mykje fisk. Dersom du vil fange krede sjølv, så gjer deg kjent reglane for fiske enten det er fiskekort eller løyve frå fiskerettshavaren som gjeld. Krede finnast også i ferskvare- eller frysedisken.

Krede har vore viktig for både norsk matkultur og friluftsliv gjennom fleire hundre år. Krede kan røykast, gravast, saltast, kokast og grillast. Dagens oppskrift er langsteikt krede på svak varme med frisk eplesaus. Dette er eit nydelig festmåltid med milde, friske  og gode smakar. Plukk og bruk gjerne norske syrlege eple frå hagen til sausen, det gjer susen!

SUNNMØRSK: Krede med eplesaus. Foto: Norges Sjømatråd, Håkon Messel.

Ingrediensar til 4 porsjonar

4 reinska krede (aure)
4 ss  pinjekjerner 
salt 

Saus

1 ½   eple 
2  sjalottlauk 
4 dl  kvitvin 
1 dl  kremfløyte 
125 g  smør, usalta 
salt og pepar 

Tilbehør

200 g  sukkererter 
potet 

Framgangsmåte

·        Reinsk kreda slik: Ta ut innmaten, skjer av hovudet og sporen og skrap skinnet med butt kniv. Skyl godt av i rennande kaldt vatn. Del kreda i to langs ryggbeinet og ta ut ryggbeinet på begge halvdelane, men behald gjerne skinnet på filetane. Tørk filetane godt i kjøkenpapir.

·         Dryss litt salt på fileten og steik den eine sida på svak varme over lang tid, ca. 20 minutt, slik at overflata karamellisera seg.

·         Rist pinjekjernane på tørr steikepanne. 

Saus

·         Skrell og skjer eple i terningar, og finhakk sjalottlauk.

·         Ha sjalottlauk og kvitvin i ein kasserolle og kok til konsistensen er som sirup.

·         Tilsett kremfløyte, kok opp og ha i nokre av epleterningane.

·         Rør inn smør, litt om gongen, til passe konsistens.

·         Sil sausen og smak den til med salt og pepar. 

·         Tilsett resten av epleterningane i sausen ved servering. 

Server nysteikte kredefiletar med pinjekjerner og nykverna pepar dryssa over, og med eplesaus, kokte sukkererter og poteter ved sidan av. Pynt med bladpersille.