Smak panert seibiff med tre ulike laukar

Seibiff med lauk er ein klassikar, men helgas oppskrift har ein ny vri med tre ulike sortar lauk, sjy, brokkoli og potet som tilbehør. Lauk er ei viktig grønsak både i Norge og på verdsbasis, og Norsk gartnerforbund rapporterer at forbruket av lauk har stige i dei siste åra frå 4 til 7 kg per person.

I Norge dyrkast fleire lauktyper. Lauk varierer i størrelse, farge og form, og smaken varierer frå mild og lett til sterk og kraftig. Mest vanlig er kepaløk (vanlig, raudlauk, søtlauk, salatlauk), sjalottlauk, purrelauk, vårlauk, kvitlauk  og graslauk. I tillegg finnast nokre viltvoksande lauktyper som også kan vere matplanter (ramslauk, vill-lauk, strandlauk).

Lauken er god, allsidig og totalt uunnverleg på kjøkkenet fordi den bidreg som smaksettar i matlaginga. Lauk kan bringe fram tårer ved tillaging av maten, men etter varmebehandling viser den seg frå si søtaste side. Smak kombinasjonen raudlauk, sjalottlauk og vårlauk saman med panert seibiff det er rett og slett himmelsk godt. God helg!

SEIBIFF:  Panert seibiff med tre ulike laukar. Foto: Marianne Aaronsen, Norges sjømatråd.

INGREDIENSAR (4 porsj):

800 g seifilet, utan skinn og bein

1 dl kveitemjøl

2 ts salt

1 ts pepar

olivenolje

Laukblanding

1 stk raudlauk

4 stk sjalottlauk

1 bunt vårlauk

2 ss smør

½  terning fiskebuljong

1 dl vatn

salt og pepar

Tilbehør

poteter

brokkoli

Framgangsmåte

Skjer seifileten i porsjonsstykke. Bland kveitemjøl, salt og pepar, og snu seistykka i blandinga. Steik fisken på middels varme i olivenolje, til den er så vidt gjennomsteikt, ca. 4 minutt på kvar side.

Laukblanding

Skjer raudlauk i båtar, sjalottlauk i ringer, og vårlauk i biter på ca. 3 cm. Brun lauken i smør, slå over fiskebuljong blanda ut med vatn, og la det surre til lauken er mør. Smak til sjyen med salt og pepar.

Server seien med laukblandinga, sjy, kokte poteter og brokkoli.

Lune russiske pirogar med gravlaks

Noko av det mest spennande eg lærte på skulekjøkkenet i 1979 var å lage russiske pirogar. Det var kjevla gjærbakst med kål- eller kjøtdeigfyll. Små runde lefser med fyll vart bretta i to og forma til elegante halvmånar og med pyntekant av gaffelspor. Aldri hadde vi sett noko så vakkert, og det smakte skikkeleg godt! Det er hevda at det var faget heimkunnskap som lærte norske heimar å lage pirogar.

Pirogar er altså ikkje det mest moderne du kan lage, men du verden for eit allsidig og praktisk bakverk. Bakverket kan vere basert på gjærdeig, butterdeig eller pannekakerøre og det finnast ingen grenser for kva du kan ha inni. Enten det er noko med grønsaker, egg, kjøt, fisk eller noko søtt - det finnast alltid ein pirog for deg.

I Russland får ein tak i pirogar overalt, frå fine restaurantar til enkle kioskar, men tradisjonelt har pirogar vorte servert til supper. Pirogar er utruleg praktisk, maten er pakka inni bakverket og dermed passar det godt til enkel «mat i farta» eller i matboksa. Pakk gjerne ferdigbakte og avkjølte pirogar i aluminiumsfolie og la dei få lune seg på grillen eller bålet, det er ypparleg turmat!

PIROGAR: Lune russiske priogar med gravlaks.

Ingrediensar (4 porsj.)

150 g gravlaks

1 ss frisk dill

1 ss frisk persille

1 sjalottlauk

4 egg

3 ss lettrømme

4 plater butterdeig

Tilbehør

Salat

Framgangsmåte

Set steikeomnen på 200 °C. Skjer gravlaksen i små strimlar og finhakk dill, persille og sjalottlauk. Kok tre av egga til dei er hardkokte, skjer i bitar og bland med gravlaks, dill, persille, sjalottlauk og lettrømme. Tin butterdeigen og kjevle kvar plate ut til dobbelt størrelse. Del dei i to og prikk deigen godt. Fordel fyllet på butterdeigen, og brett deigen i to. Pisk det siste egget saman, pensle kantane av butterdeigen og klem dem godt saman. Pensle overflaten med egg. Steik pirogane midt i steikeomnen til dei er gylne og gjennomsteikte, det tek ca. 12 minutt. Server nystekte piroger med salat ved siden av.

Tips: Pirogane kan også frysast og varmast i steikeomnen.

Eksotisk indisk dal med torsk

Indiske matrettar er gjerne fargerike og har mykje smak og duft. Mange av dei tradisjonelle rettane liknar på kvarandre, men dei kan ha varierande namn eller lokale tilpassingar. Linser, bønner og kikerter har eit fellesord på indisk, dal (daal, dahl).

Dal er gjerne daglig innslag i det indiske kosthaldet og er både sunt, billig og mettande. Rettane er deilig krydra med eksotiske smakar. Krydderbruken i India er omfattande. Ingefær, spisskum, gurkemeie, chilipepar, safran, sennep, nellik, kardemomme, kanel og fleire andre krydder er i daglig bruk i det indiske kjøkkenet.

Vil du ete denne retten på korrekt indisk vis må du sitte på teppe eller pute i skreddarstilling og droppe bestikket og ete med handa. Ifølge ayurveda medisin, indisk helsefilosofi eller «lære om livet», vil dette føre til at ein et mindre og får bedre fordøyelse enn når ein sit og et på en stol. Stol eller pute, bestikk eller hand, smaken er i alle fall eksotisk - namaste!

INDISK:  Eksotisk indisk dal med torsk. Foto: Marianne Aaronsen, Norges sjømatråd.

 

INGREDIENSAR (4 porsj):

600 g torskefilet, utan skinn og bein

½  lauk

½ raud chili

20 cherrytomat

½ sitron

2 ss rapsolje

2 ts garam masala

1 ts gurkemeie

1 ts malt spisskummen

4 dl grovhakka hermetiske tomatar

3 dl kokosmjølk

600 g raude hermetiske linser

salt

Tilbehør

Fullkorn couscous

Frisk koriander

Framgangsmåte

Skjer torsk i terningar. Finhakk lauk og chili, del cherrytomatane i to, og press safta frå sitron.

Varm rapsolje i ei kasserolle, og fres lauk og chili til lauken er gylden. Ha i cherrytomatane og la det surre eit par minutt. Tilsett garam masala, gurkemeie og spisskummen, og bland det godt saman. Ha i hermetiserte tomatar, kokosmjølk og linser, og la det koke under lok i 5 minutt. Tilsett torsketerningane og la dei trekke under lokk i 3 minutt. Smak til med sitronsaft og salt. Server indisk dal med fullkornscouscous og koriander.